Najgorsze jedzenie dla twojego zdrowia, czyli jak zadbać o cholesterol
Wysoki poziom cholesterolu to powszechne zjawisko. Co drugi Polak zmaga się z tym schorzeniem, zwiększając tym samym ryzyko udaru i zawału serca. Niestety, nasze wybory żywieniowe nam w tym nie pomagają, a dobra dieta często nie wystarczy, by zachować zdrowie.
Cholesterol jest jednym z najbardziej znanych składników naszego organizmu. Często słyszymy o nim w kontekście zagrożeń dla zdrowia, jednak niewiele osób wie, że cholesterol jest również niezbędny do prawidłowego funkcjonowania naszego organizmu.
Cholesterol jest potrzebny do budowy komórek i produkcji hormonów. Jednak jego nadmiar we kriw może powodować problemy - jest głównym czynnikiem powodującym miażdżycę. W efekcie naczynia zatykają się jak rura, co może prowadzić do sytuacji takich jak zawały serca, udary i dysfunkcje nerek.
Poziom cholesterolu mierzy się za pomocą badania krwi (znane jako panel lipidowy). Jeśli masz wysoki poziom cholesterolu, możesz otrzymać zalecenia dotyczące leków lub zmiany stylu życia, takie jak dieta i aktywność fizyczna. Jedną z najbardziej naturalnych zmian zaczyna się od jedzenia. Specjaliści twierdzą, że pewne jedzenie może wpływać na poziom cholesterolu, narażając cię na wspomniane wyżej negatywne skutki.
Jakiego jedzenia unikać, by utrzymać cholesterol w normie?
Pełnotłuste produkty mleczne
Pełnotłuste produkty mleczne są bogate w nasycone tłuszcze, które w pewnym uproszczeniu podnoszą LDL, czyli tzw. zły cholesterol. Rzecz w tym, że nasycone tłuszcze faktycznie mogą zmniejszyć zdolność organizmu do usuwania ... złego cholesterolu. Zły cholesterol trafia do wątroby, aby zostać oczyszczonym, i tak usuwa się część cholesterolu z organizmu. Nasycone tłuszcze wpływają na wątrobę, ponieważ sprawiają, że trudniej jest rozłożyć zły cholesterol.
Mleko ma także pewne korzyści zdrowotne, więc można zredukować ten problem, wprowadzając do diety produkty mleczne o niższej zawartości tłuszczu, gdy to możliwe. Wybieraj więc produkty mleczne o obniżonej zawartości tłuszczu, takie jak jogurt i kefir, aby zmniejszyć spożycie nasyconych tłuszczów, jednocześnie pozyskując niezbędne składniki odżywcze ważne dla zdrowia serca, takie jak magnez, wapń i witamina D. Warto też dodać do nich zdrowe nienasycone tłuszcze do produktów mlecznych jak migdały lub nasiona chia.
Czerwone mięso
Czerwone mięso — takie jak wołowina, wieprzowina czy jagnięcina — nie jest korzystne dla osób z wysokim poziomem cholesterolu. Jest ono bogate w nasycone tłuszcze, które, jak wspomniano wcześniej, sprawiają, że organizm ma trudności z rozkładaniem cholesterolu. To nie oznacza, że nie powinieneś wcale spożywać czerwonego mięsa, ale osoby z wysokim poziomem cholesterolu powinny sobie to dobrze przemyśleć. Lepszym wyborem - z różnych względów - będzie zastąpienie mięsa innym bogatym w białko produktem np. fasolą, quinoa, ciecierzycą czy soczewicą. W ten sposób też zapewnisz sobie obok białka, żelazo i błonnik.
Silnie przetworzone jedzenie
Trzymaj się od tego z dala - to tak ogólnie. Minimalnie przetworzone produkty spożywcze (takie jak opakowane sałatki i suche fasole w torebkach) są jeszcze w porządku. Ale już wędliny, czy chipsy sobie śmiało daruj. Zazwyczaj są one również bogate w niezdrowe tłuszcze i sól, a ubogie w błonnik, witaminy i minerały, co stanowi niekorzystne połączenie z perspektywy zdrowia sercowo-naczyniowego. Jeśli musisz, zjedz steka a nie kiełbasę.
Smażone potrawy
Podobnie jest ze smażonymi potrawami - powinieneś ich unikać, jeśli masz wysoki poziom cholesterolu, Smażone potrawy mogą również zawierać tłuszcze trans, które mogą zwiększać poziom złego cholesterolu oraz ogólne ryzyko choroby serca. Obejmuje to zarówno smażone potrawy słodkie, jak i niesłodkie, takie jak smażony kurczak, pączki czy frytki.
Zdrowe jedzenie to nie wszystko
Problem z cholesterolem jest też taki, że nie wszystko zależy od jedzenia. Większość cholesterolu jest produkowana przez nasz własny organizm. Wiele więc zależy bardziej od genów i tego, jak nasz organizm radzi sobie z cholesterolem, niż od wyborów dietetycznych.
Umiar w jedzeniu jest ważny i oczywiście liczy się to, co jemy najczęściej. Jeden burger nas nie zabije - to pewne - jeśli ogólnie odżywiamy się zdrowo. Jednak dla osób z wysokim poziomem trójglicerydów, wybory żywieniowe są szczególnie ważne.
Przetworzone jedzenie, smażone jedzenie, masło, wszelkiego rodzaju tłuszcze, pełnotłuste produkty mleczne, sery — to wszystko rzeczy, które z pewnością wpłyną na poziom triglicerydów. Sytuacji nie poprawią też węglowodany przetworzone typu biały chleb czy makaron. Dla niektórych osób konieczne może być również stosowanie leków obniżających poziom cholesterolu.
Co to jest cholesterol?
Cholesterol jest niezbędny do produkcji hormonów, syntetyzowania witaminy D oraz budowy błon komórkowych. Większość cholesterolu produkuje wątroba, ale także znajduje się w pokarmach pochodzenia zwierzęcego, takich jak mięso, żółtka jaj, nabiał czy tłuste produkty. Cholesterol dzielimy na dwa rodzaje: LDL (lipoproteiny o niskiej gęstości) i HDL (lipoproteiny o dużej gęstości). LDL to tak zwany "zły" cholesterol, który transportuje tłuszcze z wątroby do komórek, a jego nadmiar może gromadzić się w tętnicach, prowadząc do miażdżycy. Natomiast HDL to "dobry" cholesterol, który pomaga w usuwaniu nadmiaru tłuszczów z organizmu.
Zbyt wysoki poziom cholesterolu, a zwłaszcza LDL, może być zagrożeniem dla zdrowia. Gromadzenie się cholesterolu w tętnicach prowadzi do powstania blaszek miażdżycowych, które mogą zmniejszać przepływ krwi i prowadzić do poważnych konsekwencji, takich jak udar czy zawał serca. Dlatego tak ważne jest monitorowanie poziomu cholesterolu, szczególnie u osób mających predyspozycje do jego podwyższenia, takich jak dieta bogata w tłuszcze zwierzęce, brak aktywności fizycznej, otyłość czy palenie papierosów.
Aby utrzymać zdrowy poziom cholesterolu, warto przestrzegać odpowiedniej diety. Należy unikać tłustych produktów zwierzęcych i zastępować je zdrowymi alternatywami, takimi jak chude mięso, ryby, owoce morza, orzechy czy nasiona roślin strączkowych. Ważne jest również spożywanie błonnika, który pomaga w usuwaniu nadmiaru cholesterolu z organizmu. Aktywność fizyczna także jest nieodzowna w utrzymaniu zdrowego poziomu cholesterolu. Regularne ćwiczenia pomagają zwiększyć poziom HDL, czyli "dobrego" cholesterolu.
W przypadku, gdy dieta i styl życia nie wystarczają, lekarz może zalecić stosowanie specjalnych leków obniżających poziom cholesterolu. Oczywiście, takie leki powinny być stosowane wyłącznie pod nadzorem lekarza i z zachowaniem diety i zmian w trybie życia, a nie jako jedyny sposób na kontrolowanie cholesterolu.
Pamiętajmy, że zdrowe odżywianie, regularna aktywność fizyczna i unikanie czynników ryzyka, takich jak palenie papierosów, są kluczowe dla utrzymania prawidłowego poziomu cholesterolu i zapewnienia dobrego stanu zdrowia.