Uważaj na soki owocowe. Mogą zaskoczyć nieoczekiwanym skutkiem
O prozdrowotnych właściwościach naturalnych soków owocowych wiadomo od dawna: to witaminowa bomba dodająca urody i energii. Ale jak się okazuje, soki owocowe - te naturalne, 100-procentowe - mogą wywołać też zupełnie nieoczekiwane skutki.
Soki owocowe lubią pewnie wszyscy, bo nie dość że są smaczne, to także i bardzo zdrowe. Wszystko jednak z umiarem, bo jak się okazuje, sok łatwo jest przedawkować, choć na szczęście skutki nie będą tak niszczące dla zdrowia jak np. nadmiar cukru w diecie.
Zdaniem naukowców, wypijanie co najmniej jednej szklanki naturalnego soku owocowego dziennie wiąże się z niewielkim wzrostem wagi zarówno u dzieci, jak i dorosłych. Problem leży w ilości. - Jak często jemy trzy pomarańcze? Tymczasem szklanka soku pomarańczowego to około trzech pomarańczy, które można wypić w minutę lub dwie, a następnie sięgnąć po kolejną. To dodaje wiele kalorii i prowadzi do nagłego wzrostu glukozy we krwi - uważa dr Walter Willett, profesor epidemiologii i żywienia w Harvard T.H. Chan School of Public Health.
Z czasem nadmiar cukru we krwi może prowadzić do insulinooporności, zespołu metabolicznego, cukrzycy, chorób serca, otyłości i innych schorzeń przewlekłych. - Mimo że wnioski badania nie wykazały bezpośredniej przyczynowości, a jedynie związek, wyniki były całkiem ważne i zgadzają się z tym, co widzimy klinicznie - powiedziała dr Tamara Hannon, specjalistka od endokrynologii dziecięcej, członek Komitetu ds. Żywienia Amerykańskiej Akademii Pediatrii.
Z obaw o rosnącą tendencję otyłości dziecięcej i próchnicę zębów, zaleca się rodzicom i opiekunom, aby całkowicie unikali soku u dzieci poniżej 1. roku życia, ograniczali spożycie do 120 ml dziennie u dzieci w wieku 1-3 lat i tylko 200 ml dziennie u dzieci w wieku 4-6 lat. Specjaliści uważają też, że nie ma żadnego zdrowotnego powodu, aby pić sok zamiast spożywać całe owoce i warzywa, chyba że dziecko nie toleruje jedzenia normalnego jedzenia.
Dzieci i dorośli powinni spożywać nie więcej niż szklankę (250 ml) soku 100% dziennie, a sok nie powinien być traktowany jako sposób na nawodnienie organizmu. Do tego najlepsza jest zwykła woda.
Jak sok wpływa na organizm
Dla niektórych sprawa moża wydać się dziwna i niejasna: no bo jak to - przecież owoce są zdrowe, prawda? To, co odróżnia owoc od jego soku? - Całe owoce i warzywa są “opakowane” w substancje odżywcze - węglowodany, białko, tłuszcze, minerały i witaminy, które są wszystkie zawarte w błonie komórkowej. Tak nasz organizm ma otrzymywać składniki odżywcze - powiedziała dr Hannon. - Kiedy zabieramy opakowanie, usuwamy to wszystko, a nasze ciało trawi i metabolizuje je inaczej - dodaje.
Na przykład zjedzenie całego jabłka nie powoduje gwałtownego wzrostu poziomu cukru we krwi, ponieważ fruktoza, cukier naturalnie występujący w owocach i niektórych warzywach, uwalniana jest powoli do krwi. Wypicie soku jabłkowego natomiast zalewa krew fruktozą. - Ciało nie może mieć zbyt dużo cukru. To jest niebezpieczne dla organów, więc organizm ma wiele mechanizmów, aby szybko pozbyć się cukru i utrzymać normalny poziom cukru we krwi - wyjaśniła Hannon.
Jest jeszcze jeden problem z sokami - to, jak umysł przyswaja sobie nasz posiłek: gdy spożywa się kalorie w postaci stałej, mózg lepiej rejestruje te kalorie i dostosowuje ilość spożywanego jedzenia. Te same kalorie w postaci płynnej sprawiają, że człowiek może nie czuć się syty i zacznie szybko jeść ponownie.
Wielkość porcji ma znaczenie
Jak sobie z tym poradzić, by było jak najzdrowiej? Dietetycy i naukowcy zalecają, by uważać na ilość, bo wielkość porcji ma tu kapitalne znaczenie dla naszego zdrowia. Trzeba pamiętać, że do gaszenia pragnienia w upalny dzień najlepsza będzie woda, a nie sok owocowy. A na przekąski i smakołyki zaoferować swojemu dziecku całe owoce, jeśli dziecko może jeść. Specjaliście zalecają też, by dziennie nie wypijać więcej niż pół szklanki soku owocowego. Wtedy na pewno waga i cukier będą trzymane w ryzach.
